گزارش معاملات خرید و فروش فصلی یا به اختصار صورت معاملات فصلی یکی از تکالیف مالیاتی است که اشخاص مشمول (اشخاص حقوقی و مشاغل گروه اول) باید آن را انجام دهند و در صورت عدم ارسال آن در موعد مقرر مشمول جریمه مالیاتی می‌شوند. البته اشخاص گروه های پایینتر مانند دوم و سوم نیز می توانند آن را انجام دهند و به عبارتی تکالیف گروه بالاتر را با اختیار خود انجام دهند.

قابل ذکر است که اشخاص غیر مشمول نیز می توانند به صورت اختیاری، صورت معاملات فصلی تهیه و ارسال کنند.

مهلت ارسال صورت معاملات فصلی

مهلت ارسال صورت معاملات فصلی یک ماه و نیم (45 روز) بعد از اتمام هر فصل است. به همین موجب برای هر سال می‌توان 4 مرتبه صورت معاملات فصلی یا به اصطلاح همان گزارشات فصلی معروف را تهیه و تنظیم و به سازمان امور مالیاتی ارسال کرد.

با توجه به قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، صورت معاملات فصلی به مرور جای خود را به صورتحساب الکترونیکی می‌دهد. طبق قانون سامانه مودیان اگر معاملات در سامانه مودیان ارسال شده است دیگر نیازی به ثبت آن در صورت معاملات فصلی نیست.

اما در حال حاضر کسانی هستند که طبق قانون و هم اکنون از ارسال صورتحساب الکترونیکی معاف هستند

موارد معاف از صورت معاملات فصلی

طبق قانون موارد زیر مشمول ارسال صورت معاملات فصلی نیستند. برخی موارد طبق صلاح‌دید قانون‌گذار معاف از درج در صورت معاملات فصلی هستند که آنها را مرور می ‌کنیم:

1.    خرید و فروش و سود و کارمزد اوراق بهادار

2.    خرید و فروش سهام و سهم الشرکه و حق تقدم سهام یا سهم الشرکه

3.    سود و کارمزد و جریمه های بانکها، صندوق تعاون، صندوقهای حمایت از توسعه بخش کشاورزی، مؤسسات

اعتباری غیربانکی مجاز و صندوقهای قرض الحسنه

4.    سود سهام و سهم الشرکه

5.    حق عضویت اعضاء مجامع حرفهای، احزاب و انجمنها و تشکلهای غیردولتی دارای مجوز از مراجع ذیصلاح

6.    کمکها، جوائز و هدایای بلاعوض

7.    مبالغی که تحت عناوین جریمه یا خسارت، انواع عوارض و مالیات(به استثناء مالیات و عوارض قانون مالیات

بر ارزش افزوده) حق ثبت، حق تمبر، حقوق گمرکی و موارد مشابه، به دستگاه های اجرائی پرداخت می شود

8.    حقوق و دستمزد پرداختی موضوع فصل سوم از باب سوم قانون مالیات های مستقیم

9.    وجوه پرداختی بابت حق نگهداری (شارژ) ساختمان محل فعالیت و آبونمانهای پرداختی

همچنین وام بانکی ، هزینه استهلاک ، هزینه حقوق موضوع تبصره ماده 86 حقوق قانون مالیات های مستقیم، بیمه تامین اجتماعی و سایر مواردی که معامله محسوب نشده و یا معامله بامشاغل فصل چهارم باب سوم قانون مالیات های مستقیم و اشخاص حقوقی نباشد هم از ارسال در صورت گزارشات فصلی موضوع ماده 169 معاف می باشند.